Phân biệt muỗi thường và muỗi vằn và những điều bạn nên biết
Trong xã hội hiện nay, muỗi được coi là một trong những nguy cơ lớn đe dọa sức khỏe con người, đặc biệt là nguy cơ lây truyền các loại bệnh nguy hiểm như sốt rét, sốt xuất huyết. Trong số đó, muỗi thường và muỗi vằn là hai loại muỗi phổ biến mà chúng ta thường gặp. Để phòng tránh hiệu quả, việc phân biệt giữa chúng là rất quan trọng, hãy cùng Vua Bắt Muỗi tìm hiểu Phân biệt muỗi thường và muỗi vằn và những điều bạn nên biết nhé.
Muỗi thường là loài muỗi gì
Muỗi Anopheles, còn được gọi là muỗi Anophen, là loài muỗi được biết đến với vai trò quan trọng trong việc truyền bệnh sốt rét cho con người. Trên toàn thế giới, có khoảng trên dưới 460 loài muỗi Anopheles, và gần 1/8 trong số đó là vật chủ trung gian truyền bệnh sốt rét.
Loài muỗi này sinh sản bằng cách đẻ trứng và có vòng đời gồm 4 giai đoạn: trứng, ấu trùng, nhộng và con trưởng thành. Muỗi trưởng thành thường có tuổi thọ từ vài tuần đến vài tháng.
Điều đáng chú ý là chỉ có con cái của muỗi Anopheles mới hút máu từ người và động vật để lấy thức ăn. Không phải tất cả các loài muỗi Anopheles đều hút máu người và động vật để nuôi con. Thực tế cho thấy chúng có thói quen tìm kiếm thức ăn mạnh hơn trong mùa sinh sản để duy trì nòi giống. Thường thì muỗi Anopheles “thích” đốt người vào lúc chập tối hoặc rạng sáng. Ngược lại, muỗi đực lại ăn nhựa cây và không phải là vật chủ trung gian trong việc truyền bệnh.
Muỗi vằn là gì
Muỗi vằn, hay còn gọi là muỗi Aedes aegypti, là một loài muỗi đặc biệt nguy hiểm vì khả năng lây truyền bệnh sốt xuất huyết. Đây là vấn đề đáng báo động tại Việt Nam khi sốt xuất huyết vẫn còn “nổi lên” như một sự kiện thường niên mà công tác phòng chống chưa đạt hiệu quả như mong muốn.
Một số đặc điểm nhận dạng của muỗi vằn rất dễ nhận biết. Chúng có màu đen trên thân và chân, với những đốm trắng nổi bật, nên còn được gọi là muỗi vằn. Đặc biệt, muỗi vằn cái sẽ chích người và hoạt động mạnh mẽ vào ban ngày, đặc biệt là sáng sớm và chiều tối. Chúng thường ẩn náu ở những nơi tối tăm như xó nhà, quần áo, chăn màn.
Phân biệt muỗi thường và muỗi vằn
- Về hình thái
Muỗi Anopheles có kích thước nhỏ, màu nâu sẫm hoặc đen tuyền và khi nghỉ ngơi, phần bụng hướng lên cao. Kích thước của vòi tương tự với thân và có các vẩy màu tương phản trên cánh (đen kết hợp trắng).
Muỗi Aedes, hay còn gọi là muỗi vằn, có màu đen sẫm với đốm trắng trên chân và thân. Chúng lớn hơn một chút và khi nghỉ ngơi, bụng không hướng lên cao như muỗi Anopheles.
- Về nơi sinh sống
Muỗi Anopheles phát triển tốt trong môi trường nước ngọt, chúng sinh sống và sinh sản tại đó. Trong khi đó, muỗi Aedes thường xuất hiện gần con người hơn, khu trú ở những nơi tối tăm như khe tủ, góc nhà, gầm giường,… Khi đẻ trứng, chúng thường chọn ao hồ, vũng nước hoặc bất cứ chỗ nào có nước đọng, bao gồm cả bình hoa, chum,…
- Về thời điểm hoạt động
Muỗi Anopheles hoạt động mạnh vào ban đêm, đặc biệt là vào lúc chập tối và bình minh. Trái lại, muỗi Aedes thường hoạt động mạnh vào ban ngày, đặc biệt là từ khoảng hai giờ sau khi mặt trời mọc và trước khi mặt trời lặn vài giờ.
- Về bệnh lây truyền
Muỗi Anopheles là vật chủ trung gian truyền bệnh sốt rét, trong khi muỗi Aedes là nguồn gây nên bệnh sốt xuất huyết cho con người. Cả hai bệnh này đều gây ra nhiều tổn hại nghiêm trọng cho sức khỏe và hiện chưa có vắc-xin ngăn ngừa hiệu quả.
Đặc điểm của muỗi vằn là gì
Đặc điểm sinh sản của muỗi vằn cũng là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng sốt xuất huyết gia tăng. Muỗi đẻ trứng ở các ao, vũng nước hoặc những dụng cụ chứa nước xung quanh nhà, như bể nước, lu, vại, chum, giếng, lọ hoa, và cả những đồ ve chai trong nhà. Điều đáng lo ngại là trứng muỗi có thể tồn tại trong điều kiện khô hạn suốt nhiều tháng và nở khi tiếp xúc với nước. Hơn nữa, trong vòng đời của mình, muỗi cái có thể đẻ trứng đến 5 lần, mỗi lần hàng chục trứng.
Vì chưa hiểu rõ đặc điểm sinh sống và hoạt động của muỗi vằn, nên công tác phòng chống sốt xuất huyết tại nhà vẫn chưa đạt được hiệu quả như mong muốn. Việc nâng cao nhận thức và áp dụng các biện pháp phòng chống hiệu quả là rất cần thiết để kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của bệnh sốt xuất huyết.
Muỗi vằn truyền bệnh như thế nào ?
Muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết thông qua một quá trình đa bước. Tất cả bắt đầu khi muỗi cái Aedes aegypti hút máu người bệnh sốt xuất huyết. Trong cơ thể của muỗi, virus gây bệnh sẽ đột nhiên xuất hiện và nhân lên.
Sau khoảng 10-12 ngày ủ bệnh, virus di chuyển đến tuyến nước bọt của muỗi. Đây chính là thời điểm mà muỗi trở nên có khả năng truyền virus sang người khỏe mạnh thông qua vết đốt.
Người bệnh sốt xuất huyết cũng chính là nguồn lây truyền virus cho những con muỗi khác. Đặc biệt, khi muỗi thường xuyên thay đổi vật chủ, nó sẽ có nguy cơ lây lan virus sang nhiều người hơn, dẫn đến nguy cơ bùng phát thành dịch lớn.
Bệnh sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, bệnh này hoàn toàn có thể phòng tránh bằng các biện pháp kiểm soát và diệt muỗi hiệu quả.
Lời kết
Trên đây là những điểm đặc trưng giúp chúng ta phân biệt giữa muỗi thường và muỗi vằn. Việc hiểu biết và nhận biết đúng đắn về loại muỗi gây hại này sẽ giúp chúng ta thực hiện các biện pháp phòng tránh hiệu quả hơn, giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh do muỗi đem lại. Hãy chú ý và hành động từng bước để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.
>> Mời bạn tham khảo: